17. Podkarpacki Konkurs Wieńca Dożynkowego

Odsłony: 6383

Od siedemnastu lat miasteczko Radomyśl Wielki gości grupy dożynkowe z całego regionu. Na miejscowym stadionie, zawsze w pierwszą niedzielę września, odbywa się Podkarpacki Konkurs Wieńca Dożynkowego.


Radomyski konkurs to jedna nielicznych takich imprez w kraju, chyba jedyna w tej części Polski, jak nie w skali całego kraju. Bo w formie przeglądu skupia grupy wieńcowe z całego Podkarpacia. Do Radomyśla docierają nawet wieńca z miejscowości położonych na terenie dawnego województwa przemyskiego. –Są grupy wieńcowe, które przyjeżdżają do nas od wielu, wielu lat. Szczególnie nisko im się kłaniamy – mówił burmistrz Radomyśla Józef Rybiński po odwiedzinach u grup, które szykowały się do konkursowej prezentacji.

Impreza ma też swój stały program. Przegląd wieńca zawsze ją rozpoczyna. A jest to już długa i barwna prezentacja. W tym roku do rywalizacji stanęły 63 grupy wieńcowe. Konkursowe jury, złożone głównie z etnografów, wieńce oceniało w trzech kategoriach. Pierwsza to wieńce wite w sposób zgodny z wieloletnią tradycją, druga to wieńce o tematyce religijnej. W tych kategoriach zgłoszonych zostało po 25 wieńców. Trzecia kategorią są formy inne, tutaj prezentowało się 13 grup.

Korony, kogut, figury… panorama wsi
Grupa z Podborza prezentowała wieniec w kształcie kopuły zwieńczonej krzyżem. Przekazywała, że powstał z pszenicy, pszenżyta i jęczmienia. Ozdobiony został kwiatami i rajskimi jabłuszkami. Wieniec wyplatały gospodynie, członkinie OSP. Pomagała młodzież ze wsi.

Koło Gospodyń Wiejskich ze Zdziarca przyniosło wieniec w kształcie korony. Uwity został z jęczmienia i pszenicy, ozdobiony kwiatami i ziołami. Ale sporo było nietypowych konstrukcji, które miały symbolizować też konkretną myśl, ukrytą w wieńcu przez twórczynie. Z Podola na konkursowy plac trafiła łódź unosząca się na falach morskich wyklejona ziarnami pszenżyta, kukurydzy i grochu. Przyozdobiona została wianuszkiem z bukszpanu i świeżych kwiatów. Nad łodzią górował krzyż wykonany z kłosów pszenżyta, który ma być symbolem utrzymania równowagi i właściwej drogi. W łodzi stanęła figura Jezusa,  jako rybaka zarzucającego sieci by łowić serca dusz ludzkich. Gospodynie z Trzebowniska w wieńcu umieściły natomiast figurę Matki Boże, jako Królową Nieba i Ziemi.

Niezwykły wieniec przyjechał ze Zgórska. To… kogut wysoki pewnie na 150 centymetrów. Uwity został z kłosów jęczmienia, pszenżyta, pszenicy i owsa. W przeszłości umieszczano w wieńcach żywe, a później sztuczne koguty. Miało to zapewniać zdrowy przychówek gospodarstwa. I mieszkańcy Zgórska postanowili nawiązać do tej tradycji.  Przedstawiciele sołectwa Łęki Górne przynieśli natomiast wieniec, który przedstawiał panoramę ich wsi, a szczególnie dwa kościoły – starty drewniany i nowy niedawno oddany do użytku.

Emocjonującą chwilą jest zawsze ogłoszenie wyników. Najbardziej wyrównany poziom był wśród wieńców tradycyjnych. A przewodnicząca konkursowego jury, Urszula Gieroń z Muzeum Etnograficznego w Tarnowie, podkreślała również, że ten poziom był bardzo wysoki. W tej kategorii wręczono także najwięcej nagród.

Pierwsze miejsce zdobyło OSP Dobrzechów, dwa drugie: grupa Mazury z gminy Raniżów, grupa z Podborze i szkoła w Partyni. Trzecie miejsca otrzymały grupy: Dąbrówka Osuchowska – grupa dorosła, Boża Wola, KGW Bieliniec, KGW Wola Mielecka. Wyróżnienia zdobyły grupy: KGW Rzędzianowice, Radomyśl Wielki, KGW Zdziarzec, Lutcza, KGW Godowa, Stowarzyszenie „Nasze Wadowice” Wadowice Górne, KGW Glinik Zaborowski, Kliszów, Sołectwo Zgórsko, KGW Pień, KGW Partynia, Ruda – gmina Radomyśl Wielki.

Wśród wieńców religijnych zwyciężyła grupa z Dulczy Małej, drugie miejsce przypadło Baryczce, trzecie Kole Gospodyń Wiejskich z Turbi. Wyróżnienia otrzymały grypy: KGW Róża, Zarównie, KGW Brzeżanka, KGW Wysoka Strzyżowska, Sołectwo Mokre, KGW Borowa – gmina Czarna, Grabiny.

W kategorii „Inne formy” pierwszą nagrodę zdobyła Wólka Turebska, drugą Wólka Grodziska - zespół „Leszczynka”, trzecie miejsca otrzymały grupy: OSP Zgórsko, Dąbrówka Osuchowska – młodzież, Łukawiec i  Surowa. Wyróżnienia otrzymał zespół OSP Róża. -  Ten konkurs jest bardzo ważny, bo propaguje typ wieńca będącego formą nowoczesną. Etnografia również ulega zmianie i takie nowatorskie formy powinny być zauważane – dodawała po rozdaniu nagród w tej kategorii przewodnicząca jury Urszula Gieroń.